Ahmet Akın - Yeminli Mali Müşavir

MTSO Yüksek İstişare Kurulu Üyesi

Geçtiğimiz kırk yılda, dünyanın birçok ülkesinde yaşam, bilim ve teknolojideki ilerlemelerle değişti, ancak hiçbiri Çin yaşamındaki değişimin hızına veya kapsamına ulaşamadı. Çin'in bilimsel ve teknolojik ilerlemeler açısından başardıkları mucizeden başka bir şey değil. Yenilenebilir enerjiden 5G ağına, yüksek hızlı demiryolundan yapay zekaya (AI) kadar sayısız alanda lider olan ve dünya lideri çok sayıda şirkete sahip olan Çin'in bilimsel ve teknolojik ilerlemelerini tam olarak belirlemek zor. 

1 milyarlık güçlü bir internet kullanıcısı nüfusuna sahip olan Çin, mademki en az bir akıllı telefona sahip teknoloji meraklısı kullanıcıların artık mobil internet bağlantılı bir dünyaya derinlemesine daldığı mobil iletişim için küresel bir cennet olarak kabul ediliyor: Gerçek zamanlı görüntülü görüşmeler veya konferanslar, coğrafi olarak sınırsız mobil ödemeler, alışveriş, yemek siparişi ve taksi çağırma gibi diğer etkinliklerin tümü ülkenin güçlü mobil ağı tarafından desteklenmektedir. 2022 sonu itibarıyla Çin'in cep telefonu abonelerinin sayısı 1,6 milyara ulaştı. Tam tersine, Çin'in ilk kez mobil iletişim çağını başlattığı 1988'de yalnızca 3.000 abone vardı.

Çin’in 5G çağında küresel bir lider olarak yükselişi ve aralarında Huawei'nin de bulunduğu yerli ağır sikletlerin dünyadaki 5G ile ilgili patentlerin başında yer alması, özellikle ABD'yi sinirlendirdi. Geçtiğimiz birkaç yılda kendini sık sık gergin hisseden ABD hükümeti, artan sayıda Çinli kuruluşu ve işletmeyi ihracat kontrol ve yaptırım listelerine eklemek için çaresizce çabaladı. Çin ise yeni nesil kablosuz iletişimde bir adım öne geçmek için daha da fazla çaba harcıyor. Kalkınma planında, 6G çekirdek teknolojilerindeki atılımlara ve 6G standardizasyon yarışmalarına aktif katılıma öncelik veriyor.

Bazı mevcut küresel teknoloji liderleri, özellikle de ABD, Çin'in teknolojik yükselişi konusunda giderek daha fazla endişeleniyor ve hatta Çin'in yükselişini kontrol altına almak için harekete geçiyor. Gelecekteki teknolojilerin hayatları nasıl değiştirebileceği konusunda Çin'in nereye gittiğini anlamak için, Çin'in son birkaç on yılda elde ettiği başarıların, çoğu kişinin hafife aldığı yaşamın en temel yönlerini nasıl tamamen değiştirdiğine bakmak dikkate değer.   

Çin’de çeşitli alanlardaki teknolojik atılımlar sayesinde gazyağı lambalarının yerini, sesli komutla veya yalnızca bir kişinin varlığıyla kontrol edilen ve daha yeşil enerjilerle çalışan akıllı ışıklar aldı. Posta taşıyıcıları, ailenizin ve arkadaşlarınızın yalnızca bir düğme uzakta olmasını sağlayan 5G destekli ekipmanlarla değiştirildi. Eski yavaş trenlerin yerini ultra hızlı yüksek hızlı trenler aldı. Ve yiyecek satın almak için, eğer gelmeniz gerekiyorsa, sadece yüzünüzü taramanız gerekebilir. Şunu da unutmamak gerekir ki Çin, önceden var olan endüstriyel casusluk ve yetenek toplama çabalarını hızlandırdı. 

Çin’de yaşamdaki değişimlerin arkasında, ülkenin farklı güç kaynaklarını teknolojik yükselişinin giderek daha önemli bir parçası haline getiren elektrik devrimi var. Enerjiyi uzun mesafelere ileten ve güneş, rüzgar, hidroelektrik ve nükleer enerjinin bol olduğu uzak iç bölgeleri enerjiye susamış kıyı bölgelerine bağlayan ulusal UHV iletim hatları ağıyla Çin, enerjiye susamış kıyı bölgelerine bağlantı sağlamada küresel liderliği ele geçirdi. Verimli, uygun maliyetli ve çevre dostu güç iletimi. 

(China's technological miracle)

ahmetakinmersin@gmail.com