Ahmet Akın - Yeminli Mali Müşavir

MTSO Yüksek İstişare Kurulu Üyesi

Günümüzün teknolojiye bağımlı dünyasında, teknolojinin ortaya çıkması ve uygulanması yeni zorluklar ve fırsatlardan oluşan bir distopya (karamsar gelecek) yarattı. Birçok kişi Yapay Zeka (AI) uygulamasının en büyük endişesinin denetim eksikliği olduğuna inansa da, en etkili zorluk AI'nın gelir eşitsizliği üzerindeki etkisidir. Teknolojik ilerlemenin bir sonucu olarak ortaya çıkan büyüyen gelir farkını kapatmak için, doğru politikaları uygulamak, eğitime stratejik yatırım yapmak ve teknolojik ilerlemenin faydalarına evrensel erişimi sağlamak için uluslararası iş birliğini teşvik etmek hayati önem taşımaktadır.

Yapay zeka ve otomasyonun entegrasyonu, küresel ekonomide verimlilik ve üretkenlikte daha büyük bir artışa olanak sağlamıştır. Ancak, emek yoğun görevlerin otomasyonu yoluyla iş piyasasını da bozmuş ve bu da çok sayıda mavi yakalı işin yerinden edilmesine yol açmıştır Yapay zeka daha da geliştikçe, iş yerinden edilmenin finans, sağlık ve tarım gibi diğer sektörlere de sıçraması öngörülmektedir.

Güvenilir araştırmalara göre otomasyon nedeniyle 2030 yılına kadar dünya çapında 375 milyona kadar çalışanın işini değiştirmek zorunda kalabileceğini tahmin edilmektedir. Bu büyük bir endişe kaynağıdır çünkü mavi yakalı çalışanların hem yapay zeka nedeniyle olumsuz etkilenme olasılıkları daha yüksektir hem de daha az eğitim alma eğilimleri vardır. Bu da, bu çalışanların yeni bir iş bulmakta zorlanmalarına ve bunun da gelir eşitsizliğinde artışa yol açmasına neden olur.

Ayrıca, yapay zeka bireysel beceri ve teknolojiye erişim arasındaki potansiyel eşitsizliği vurgulayarak gelir farkını artırır. Teknolojiyi etkili bir şekilde kullanmak için, kişinin uzmanlaşmış becerilere sahip olması gerekir. Beceri setlerine duyulan bu ihtiyaç, teknolojik eğitime erişimi olanlar ile olmayanlar arasında daha da büyük bir uçurum yaratır. Dünya Ekonomik Forumu'na göre, analitik düşünme ve yenilikçi becerilere olan talebin %41 oranında artması beklenmektedir.

Teknoloji sektörünün gelir eşitsizliği üzerindeki etkisini azaltmak için, politika yapıcıların proaktif adımlar atması önemlidir. Teknolojinin gelir eşitsizliğine katkısının açığını kapatmak için, teknik becerilere yönelik eğitim ve öğretim programlarına yapılan yatırımlar, bu tür becerileri edinme imkânı olmayanlara bu becerileri kazandıracaktır. Ayrıca, sosyal güvenlik ağlarının yeniden tasarlanması, otomasyondan olumsuz etkilenen bireyler için finansal bir tampon sağlayabilir. Ortaya çıkan teknolojilerin etkisi küresel bir olgudur ve gelir eşitsizliği ulusal sınırlarla sınırlı değildir. Uluslararası iş birliği, bu endişeyi gidermenin en etkili yoludur.

Yapay zeka otomasyonunun üretim maliyetlerini önemli ölçüde azalttığı sektörlerde, tüketicilerin ürün veya hizmetlerine olan talebi üretkenlik kazanımlarını telafi etmeye yetecek kadar artmazsa işletmeler iş gücünü azaltmayı tercih edebilir. Bu, etkilenen endüstrilerde iş kayıplarına ve daha düşük ücretlere yol açabilir.

Yapay zeka ve dijitalleşmenin ilerlemesi, hem büyüme fırsatları sunar hem de sosyal uyum için zorluklar yaratır. İleri görüşlü politikalar benimseyerek, eğitime yatırım yaparak ve uluslararası iş birliğini teşvik ederek toplumlar, teknolojik ilerlemenin faydalarının herkes tarafından paylaşıldığı daha kapsayıcı bir ekonomik geleceğe doğru çabalayabilir. Yalnızca kolektif çabalarla, teknolojik ilerlemenin faydalarının evrensel olarak yankılandığı ve dijital çağda kimsenin geride kalmamasını sağlayan daha kapsayıcı bir ekonomik manzaraya doğru bir gelecek olabilir.

ahmetakinmersin@gmail.com